Ngày 24/9/2020, Trung tâm Thông tin và Thống kê KH&CN TP.HCM (CESTI) phối hợp cùng Công ty TNHH Thương mại & Dịch vụ Ngọc Thọ tổ chức hội thảo giới thiệu các loại máy dò tạp chất (kim loại và phi kim) dùng trong sản xuất và chế biến thực phẩm, thủy hải sản.
Báo cáo tại buổi hội thảo, ông Lê Bá Thọ (Giám đốc Công ty Ngọc Thọ) cho biết, hiện nay thế giới đang sử dụng phổ biến các loại máy dò tạp chất là máy dò dùng cảm ứng điện từ, nhiễm từ và dùng tia X. Đây là những dòng sản phẩm cho phép phát hiện tạp chất lẫn trong nông sản - thực phẩm ngay trong dây chuyền và thải loại ngay các sản phẩm lỗi.
Ông Lê Bá Thọ (Giám đốc Công ty Ngọc Thọ) giới thiệu công dụng của các dòng máy dò tạp chất.
Theo ông Lê Bá Thọ, mỗi dòng máy có độ ứng dụng và độ nhạy đầu dò khác nhau (tùy theo đặc trưng của sản phẩm: tỷ trọng, độ dày, độ ẩm…), nên khi doanh nghiệp quản lý chặt dây chuyền chế biến và chất lượng sản phẩm đầu ra ngay từ đầu, sẽ dễ dàng xác định được sử dụng loại máy nào để dò tạp chất là phù hợp và tính toán được chi phí sử dụng hợp lý theo nhu cầu.
Loại máy dò kim loại hoạt động theo nguyên lý ứng dụng hiện tượng cảm ứng điện từ thường được thiết kế theo 2 dạng đường ống thẳng đứng hoặc đường ống nằm ngang. Loại máy này trang bị một cuộn phát từ trường và 2 cuộn thu. Khi có kim loại (lẫn vào dòng sản phẩm) làm biến dạng từ trường, đầu dò sẽ phát hiện và loại bỏ sản phẩm có lẫn tạp chất (qua một van xả và đưa vào thùng chứa riêng), các sản phẩm an toàn sẽ được tiếp tục dẫn đến máy đóng bao (đóng gói), hoặc theo băng tải đưa vào kho lưu. Loại máy này dò được hầu hết các kim loại
Ở loại máy dò kim loại bằng hiện tượng nhiễm từ, nam châm vĩnh cửu sẽ làm nhiễm từ kim loại. Khi kim loại theo băng tải chạy qua đầu dò sẽ bị phát hiện và loại bỏ. Loại máy này chỉ dò được sắt và inox.
Hoạt động theo các hiện tượng cảm ứng điện từ hoặc nhiễm từ nên các loại máy dò này không tiêu hao vật tư, tạp chất kim loại có thể được kiểm tra, dò tìm và phát hiện mà không cần tiếp xúc. Máy không phá hỏng sản phẩm.
Trong trường hợp muốn dò cả tạp chất gồm kim loại và phi kim, giải pháp được đề xuất là sử dụng máy dò tạp chất X-RAY. Bằng việc sử dụng tia X và theo dõi độ suy giảm năng lượng của tia X, máy dò tạp chất sẽ so sánh tỷ trọng sản phẩm (mật độ vật chất) với tạp chất, từ đó loại bỏ sản phẩm lỗi khỏi băng chuyền. Máy thường được ứng dụng để dò tạp chất lẫn trong sản phẩm đã đóng gói bằng vật liệu bao bì kim loại (kẽm, nhôm..) hoặc chưa đóng gói.
Đặc trưng của máy dò tạp chất bằng tia X là người vận hành có thể thiết lập tỷ trọng sản phẩm phù hợp để máy có thể nhận diện tạp chất tốt hơn. Khi sử dụng loại máy này, người vận hành cần được đào tạo kỹ lưỡng về an toàn bức xạ, bên cạnh đó, chi phí vận hành cũng cao hơn, do có sự tiêu hao ở bộ phát tia X (bóng có tuổi thọ khoảng 10.000 giờ sử dụng).
Trao đổi với các doanh nghiệp dự hội thảo, ông Lê Bá Thọ cho biết, với những sản phẩm phức tạp (như cần dò tạp chất phi kim có tỷ trọng gần bằng tỷ trọng sản phẩm), có thể kết hợp các loại máy dò để đảm bảo an toàn cao nhất cho sản phẩm đầu ra.
Cũng theo ông Lê Bá Thọ, máy dò tạp chất có công suất rất cao, có thể đạt 300 tấn/giờ (các loại hạt chưa đóng gói), hoặc 80 gói/phút, tùy theo kích cỡ sản phẩm và khoang dò. Tuy nhiên, công suất bố trí máy còn tùy thuộc vào tốc độ chuyền tải hoặc tốc độ đóng gói ở khâu trước. Vì vậy, ông Lê Bá Thọ nhấn mạnh, việc quản lý chặt dây chuyền chế biến nông sản, thực phẩm cũng như chất lượng sản phẩm đầu ra ngay từ đầu, sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm được rất nhiều chi phí đầu tư cũng như chi phí vận hành cho dây chuyền chế biến và khâu kiểm soát chất lượng.
Được biết, các dòng máy dò tạp chất kim loại, phi kim do Công ty Ngọc Thọ cung cấp đều được bảo hành 2 năm, và bảo trì miễn phí định kỳ 3 tháng/lần. Công ty cũng cam kết có mặt để bảo trì chỉ trong 24 giờ với bán kính 300km từ TP.HCM.
Hoàng Kim (CESTI)