Ngày 2/6, tại TP.HCM, Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, Bộ Khoa học và Công nghệ, Câu lạc bộ Doanh nghiệp dẫn đầu (LBC) phối hợp tổ chức Diễn đàn quốc tế về kinh doanh sáng tạo (IIBF) lần 3 năm 2016 với chủ đề “Nhận diện cơ hội mới trong môi trường biến động toàn cầu”. Các học giả, chuyên gia, doanh nghiệp đã cùng tham gia 2 phiên thảo luận về đổi mới sáng tạo trong nền kinh tế cạnh tranh và hội nhập – những xu thế đang diễn ra; câu chuyện của những doanh nhân “cầm ống nghiệm” – các kinh nghiệm thành công từ nghiên cứu, đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ cao.
Tại diễn đàn, các diễn giả đã chia sẻ nhiều kinh nghiệm thiết thực cho doanh nghiệp như định giá và kinh doanh tài sản trí tuệ trong nền kinh tế hội nhập; hệ sinh thái khởi nghiệp ở Việt Nam – bức tranh toàn cảnh; mô hình doanh nghiệp sáng tạo để thích ứng thời đại số; phát triển kinh doanh từ nền nông nghiệp thông minh và kinh tế biến đổi khí hậu; tận dụng FTAs để kinh doanh sản phẩm công nghệ cao; cái giá của chất lượng trong giai đoạn hội nhập mới,…
Theo ông Trần Việt Thanh (Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ kiêm Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ), xu hướng kinh doanh thương hiệu của các doanh nghiệp Việt Nam hiện đang ngày càng phát triển. Tuy nhiên, thực tế việc bảo vệ tài sản trí tuệ, trong đó có thương hiệu, ở Việt Nam mới chỉ dừng lại bằng những công cụ hành chính. Trong khi đó, cộng đồng doanh nghiệp đang rất cần những hành lang pháp lý, các chế tài mạnh mẽ và quyết liệt hơn nữa để giải quyết triệt để, đích đáng những hành vi vi phạm quyền sở hữu trí tuệ đang có xu hướng ngày càng tăng tại Việt Nam. Mặt khác, để kinh doanh tài sản trí tuệ có hiệu quả, trước hết doanh nghiệp cần hiểu biết về loại tài sản này và có chiến lược quản trị thích hợp. Doanh nghiệp không chỉ phải dành khoản đầu tư cho hoạt động tạo dựng, phát triển, đăng ký tài sản trí tuệ mà còn phải có kiến thức về khả năng khai thác, sử dụng tài sản đó.
Theo ông Lại Tiến Mạnh (Giám đốc Công ty Mibrand Việt Nam, đại diện chính thức của Hãng Brand Finance, hãng định giá thương hiệu hàng đầu thế giới có trụ sở tại London - Anh), chúng ta đang sống trong một nền kinh tế ý tưởng, nền kinh tế tài sản vô hình, theo đó, thương hiệu chính là tài sản trí tuệ quan trọng nhất. Thương hiệu cũng là tài sản vô hình mang lại nhiều giá trị nhất cho cổ đông và doanh nghiệp. Thực tế cho thấy, hành trình nâng tầm giá trị cho thương hiệu Việt vẫn còn là một hành trình khá xa xôi, đòi hỏi nhiều nỗ lực hơn nữa cả về phía doanh nghiệp lẫn những cải cách thể chế của Nhà nước. Mỗi năm Brand Finance định giá khoảng 70.000 thương hiệu trên toàn thế giới và năm ngoái, lần đầu tiên Mibrand tiến hành định giá các thương hiệu tại Việt Nam. Theo đó, top 10 thương hiệu hàng đầu của Việt Nam theo báo cáo của Mibrand lần lượt là Vinamilk, Viettel Telecom, Vinhomes, Mobifone, Petrovietnam Gas, FPT Corp, VietinBank, Vinaphone, BIDV và Vietcombank.
Các chuyên gia tại phiên thảo luận về đổi mới sáng tạo trong nền kinh tế cạnh tranh và hội nhập. Ảnh: LV.
Về bức tranh khởi nghiệp Việt Nam, ông Trần Chí Dũng (chuyên gia giám sát và đánh giá kết quả, Chương trình Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp SECO do chính phủ Thụy Sĩ tài trợ) nhìn nhận, đổi mới sáng tạo là một tính từ không thể thiếu trong khởi nghiệp để tạo sự đột phá về quy mô, doanh thu và thị trường. Những doanh nghiệp tạo sự đột phá nhưng không dựa vào đổi mới sáng tạo mà chỉ dựa vào mối quan hệ hoặc sự bơm vào rất lớn của tài chính cũng rất dễ thất bại. Mặc dù chúng ta nói nhiều về khởi nghiệp, và khởi nghiệp còn được đưa cả vào chương trình nghị sự quốc gia, thế nhưng kết quả vẫn chưa được như mong đợi. Kinh nghiệm duy nhất là cần kiên trì, bởi cái gì cũng cần thời gian. Cần có nhiều thời gian để ươm mầm, nuôi dưỡng và phát triển kéo dài nhiều năm, giống như một bộ máy hỗ trợ. Chúng ta có các vườn ươm, chương trình tương tác, nhưng dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp một cách có hệ thống lâu dài vô cùng hiếm. Hệ sinh thái khởi nghiệp thay đổi rất nhanh, kinh nghiệm hôm qua không còn phù hợp với hôm nay nữa, nên việc những người trẻ tham gia vào hệ sinh thái khởi nghiệp để tạo ra sự tươi mới là rất quý.
Để tạo ra hệ sinh thái khởi nghiệp, cần sự tham gia rộng và sâu hơn của các doanh nghiệp Việt Nam. Đây là cơ hội thương mại đem lại lợi ích kinh doanh lớn hơn cho doanh nghiệp. Những chương trình khởi nghiệp nằm bên trong doanh nghiệp với chi phí thấp hơn, đa dạng hơn, sau đó đưa lên thành một lĩnh vực kinh doanh mới, vô hình sẽ tạo nên mô hình sáng tạo bên trong doanh nghiệp đã trưởng thành. Đó là không gian để tạo hạt mầm sáng tạo phát triển lên một cách tự nhiên.
Lam Vân