Khó khăn là phải tìm kiếm các dấu vết ngay từ thực địa, dưới đáy biển và cả hồi tố, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ lý giải tại sao cần thời gian để xác định chính xác nguyên nhân làm cá chết hàng loạt tại miền Trung.
Nguồn thải lớn nhất xuất phát từ khu vực Vũng Áng (Hà Tĩnh), có chứa độc tố như phenol, xyanual, hydoxit sắt 2 là nguyên nhân làm hải sản và sinh vật biển chết hàng loạt, nhất là ở tầng đáy biển.
Thông tin này được đưa ra tại buổi họp báo Chính phủ chuyên đề chiều 30/6/2016. Buổi họp báo có sự tham gia của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng; Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh; Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Trương Minh Tuấn; Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà; GS.VS Châu Văn Minh và đại diện nhiều bộ, ngành.
Tại buổi họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng đã công bố kết luận về nguyên nhân dẫn đến hiện tượng cá chết tại 4 tỉnh ven biển miền Trung trong thời gian vừa qua.
Theo ông Dũng, sự cố môi trường nghiêm trọng trên đã làm hải sản chết hàng loạt, gây thiệt hại lớn về kinh tế - xã hội, hủy hoại môi trường biển, ảnh hưởng đến đời sống người dân, ảnh hưởng tới an ninh, trật tự xã hội.
Vì thế, Lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đã quyết liệt chỉ đạo triển khai kịp thời các biện pháp hỗ trợ nguời dân vùng bị thiệt hại ổn định cuộc sống. Đồng thời, cũng chỉ đạo các bộ ngành, các cơ quan khoa học, trên tinh thần thận trọng, khoa học, chính xác, khách quan và đúng pháp luật, xác định, làm rõ nguyên nhân và đối tượng gây ra sự cố để có giải pháp xử lý.
Ông Mai Tiến Dũng cho biết, với sự tham gia của hơn 100 chuyên gia, các nhà khoa học đầu ngành của 30 cơ quan trong và ngoài nước, bằng cách thu thập dữ liệu, có sự phản biện độc lập của các chuyên gia nước ngoài đã xác định nguồn thải lớn nhất xuất phát từ khu vực Vũng Áng (Hà Tĩnh), có chứa độc tố như phenol, xyanual, hydoxit sắt 2, tạo thành một dạng phức hợp theo dòng hải lưu di chuyển theo hướng Bắc - Nam từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế là nguyên nhân làm hải sản và sinh vật biển chết hàng loạt, nhất là ở tầng đáy biển.
Sau khi rà soát các nguồn thải và lập đoàn kiểm tra liên ngành, các bộ ngành, cơ quan chức năng của Việt Nam đã đưa ra kết luận: Những vi phạm và sự cố trong quá trình thi công, vận hành thử nghiệm tổ hợp nhà máy Công ty Formosa Hà Tĩnh là nguyên nhân gây ra ô nhiễm môi trường biển nghiêm trọng, làm hải sản chết bất thường tại 4 tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên - Huế trong tháng 4 vừa qua.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh (giữa) trả lời chất vấn của báo chí (Ảnh: Nguyễn Hạnh)
Trả lời chất vấn của truyền thông về việc vì sao phải mất gần 3 tháng mới chính thức công bố nguyên nhân, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Chu Ngọc Anh cho biết, các nhà khoa học đã xác định nguyên nhân của sự việc bằng nhiều phương pháp khác nhau. Khó khăn là phải tìm kiếm các dấu vết ngay từ thực địa, dưới đáy biển và cả hồi tố. Nhiều chuyên gia đến từ Nhật, Pháp, Đức, Mỹ... đã bổ sung dữ liệu cùng nhà khoa học Việt Nam đối chứng phân tích chỉ tiêu, từ đó có những chứng cứ được các nhà khoa học quốc tế thừa nhận.
“Đưa ra kết quả công bố hôm nay thể hiện nỗ lực của các nhà khoa học cũng như trình độ và năng lực trong việc giải quyết những vấn đề phức tạp. Bởi lẽ vào tháng 12/2014, tại Nhật Bản đã xảy ra một sự cố môi trường nghiêm trọng, và các chuyên gia hàng đầu của đất nước này cũng phải mất tới hơn một năm để kết luận nguyên nhân là từ Nhà máy thép JFE”- ông Chu Ngọc Anh khẳng định.
Trước vấn đề, vì sao số tiền bồi thường là 500 triệu USD, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà cho biết, đây là mức dựa trên đánh giá về mức độ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân, môi trường. Theo ông Hà, cái cần thiết bây giờ là yêu cầu Formosa thay đổi công nghệ để không bao giờ xảy ra sự cố tương tự.
Nguồn: most.gov.vn