Trong 2 ngày 06 - 07/8/2016, tại Hà Nội, đã diễn ra Phiên họp Hội đồng cấp Nhà nước xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN đợt 5.
Hội đồng do TS. Chu Ngọc Anh, Bộ trưởng Bộ KH&CN làm Chủ tịch Hội đồng. Ba Phó Chủ tịch Hội đồng gồm: TS. Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN; GS.TSKH Đỗ Trung Tá, Chủ nhiệm Chương trình nghiên cứu, đào tạo và xây dựng hạ tầng kỹ thuật công nghệ cao; GS.VS Nguyễn Văn Hiệu, Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam. Ngoài ra, Hội đồng còn có 19 ủy viên.
Tính đến hết ngày 22/7/2016, 19 Hội đồng chuyên ngành cấp nhà nước đã hoàn thành họp xét trên 100 công trình KH&CN thuộc các lĩnh vực do Hội đồng xét tặng Giải thưởng của 18 Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ và 06 UBND tỉnh/ thành phố trực thuộc Trung ương trên toàn quốc đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN đợt 5. Các phiên họp này được tổ chức nhằm đánh giá chi tiết các công trình theo các tiêu chuẩn xét tặng giải thưởng được Quy định tại Nghị định số 78/2014/NĐ-CP ngày 30/7/2014 của Chính phủ Quy định về Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước và các giải thưởng khác về KH&CN (Nghị định số 78/2014/NĐ-CP).
Những công trình tham gia xét tặng Giải thưởng đã được Hội đồng xét tặng giải thưởng các cấp đánh giá công bằng, dân chủ, khách quan, biểu quyết bằng hình thức bỏ phiếu kín. Tại Hội đồng cấp nhà nước, các công trình được Hội đồng đề nghị nhà nước tặng Giải thưởng phải được ít nhất 90% thành viên hội đồng cấp nhà nước bỏ phiếu đồng ý.
Như vậy, các công trình được đề nghị Giải thưởng không những phải qua sự đánh giá, lựa chọn rất khắt khe của Hội đồng các cấp mà còn là những công trình đáp ứng điều kiện xét tặng Giải thưởng được quy định tại Nghị định số 78/2014/NĐ-CP. Tính đến thời điểm Bộ KH&CN tổ chức xét tặng Giải thưởng đợt 5, không vi phạm quy định tại Điều 8 Luật KH&CN đối với tác giả, đồng tác giả các công trình KH&CN có hồ sơ đề nghị xét tặng tại Hội đồng cấp nhà nước.
Tại Phiên họp, Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh cho biết: 19 Hội đồng chuyên ngành cấp nhà nước với 200 nhà khoa học đã làm việc nghiêm túc, tâm huyết, đánh giá khách quan các công trình đề nghị xét tặng Giải thưởng. Các công trình được 19 Hội đồng chuyên ngành cấp nhà nước xét tặng và đề nghị xét tặng tiếp theo tại Hội đồng cấp Nhà nước gồm 61 công trình, trong đó có 17 công trình đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và 44 công trình xét tặng Giải thưởng Nhà nước về KH&CN.
Trong số 19 Hội đồng chuyên ngành cấp Nhà nước, có 04 Hội đồng trước khi họp phiên đánh giá, Hội đồng đã tiến hành khảo sát thực tế để đánh giá khách quan các công trình.
Đặc biệt, Phiên họp đánh giá của Hội đồng chuyên ngành cấp nhà nước về lĩnh vực toán học do GS.VS Nguyễn Văn Hiệu làm Chủ tịch Hội đồng, GS. Ngô Bảo Châu làm Phó Chủ tịch Hội đồng cùng 09 thành viên là các nhà khoa học đầu ngành về toán học của Việt Nam và thế giới xét tặng cho công trình “Các bất biến và cấu trúc của vành địa phương và vành phân bậc” của các đồng tác giả: GS.TSKH Ngô Việt Trung; GS.TSKH Nguyễn Tự Cường, GS.TSKH Lê Tuấn Hoa được các thành viên Hội đồng đánh giá cao và đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về KH&CN cho công trình tại Hội đồng cấp nhà nước.
61 công trình, cụm công trình KH&CN được xét ở Hội đồng chuyên ngành, đã được Hội đồng cấp Nhà nước đánh giá công bằng, dân chủ, khách quan, biểu quyết bằng hình thức bỏ phiếu và quyết định theo tỷ lệ quy định.
Trong những năm qua, Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN được tổ chức nhằm nâng cao nhận thức và khơi dậy niềm tự hào về trí tuệ Việt Nam, tạo động lực mạnh mẽ hơn nữa hơn nữa cho các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ say mê nghiên cứu khoa học. Những công trình được Giải thưởng đều là những công trình có giá trị cao về khoa học, áp dụng hiệu quả trong thực tiễn và mang lại hiệu quả kinh tế cao, có ảnh hưởng to lớn và lâu dài trong đời sống. Tuy nhiên, những công trình đặc biệt xuất sắc về góc độ khoa học nhưng chưa đạt đỉnh cao của Giải thưởng, trong suốt thời gian qua cũng đã âm thầm đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội.
Bộ KH&CN là cơ quan thường trực của Giải thưởng đã làm việc hết sức trách nhiệm, bám sát vào các Quyết định của Chính phủ để triển khai. Trong quá trình xét giải, Bộ KH&CN đã chuẩn bị chu đáo trong những điều kiện tốt nhất để hỗ trợ Hội đồng hoàn thành nhiệm vụ.
Sau 2 ngày làm việc căng thẳng và đầy tinh thần trách nhiệm, Hội đồng cấp Nhà nước đã lựa chọn ra 9 công trình đặc biệt xuất sắc đề nghị xét tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh và 7 công trình xuất sắc đề nghị xét tặng Giải thưởng Nhà nước về KH&CN. Hồ sơ của các công trình này sẽ được Bộ KH&CN trình lên Thủ tướng Chính phủ và Chủ tịch nước để xem xét và có Quyết định cuối cùng cho các công trình đạt Giải thưởng, đồng thời Bộ KH&CN cũng lắng nghe các ý kiến phản hồi trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Đây chính là Giải thưởng danh giá nhất đối với các nhà khoa học góp phần khuyến khích, tạo động lực và điều kiện thuận lợi cho các nhà khoa học, đặc biệt là các nhà khoa học trẻ say mê nghiên cứu, đổi mới sáng tạo. Bên cạnh sự tôn vinh các nhà khoa học, 2 Giải thưởng cao quý này còn mang đến giá trị nhân văn sâu sắc, đề cao giá trị tinh thần trong đời sống xã hội – trụ cột của sự phát triển bền vững.
Lễ trao tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh, Giải thưởng Nhà nước về KH&CN đợt 5 sẽ được tổ chức vào ngày 17/9 tới.
Danh sách
các công trình/cụm công trình được Hội đồng cấp Nhà nước đề nghị xét Giải thưởng về KH&CN