Khoảng 20% các vụ tai nạn giao thông gây tử vong là do sự mệt mỏi của người lái. Các nhà nghiên cứu từ Viện Công nghệ Hoàng gia Melbourne (RMIT), Australia hy vọng các nhà sản xuất có thể sử dụng những phát hiện này để cải thiện thiết kế ghế ngồi trên xe hơi tránh buồn ngủ.
GS. Stephen Robinson thuộc RMIT cho biết, những ảnh hưởng của rung động vật lý lên người lái xe vẫn chưa được quan tâm, dù ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy sự rung động này góp phần khiến người ta có cảm giác buồn ngủ.
Robinson nói: "Buồn ngủ khi lái xe là một vấn đề nghiêm trọng đối với an toàn đường bộ, cứ 5 người Úc thì có 1 người từng ngủ gục trên xe. Khi mệt mỏi, cảm giác buồn ngủ sẽ đến rất nhanh. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, những rung động nhẹ nhàng của ghế xe hơi khi đang lái có thể ru ngủ bạn. Sự rung động ổn định ở tần số thấp khi đang lái xe ô tô và xe tải sẽ gây ra cảm giác buồn ngủ, ngay cả đối với những người khỏe mạnh và được nghỉ ngơi đầy đủ.”
Robinson cho biết thêm: "15 phút sau khi bước lên xe, hiện tượng buồn ngủ đã bắt đầu. Trong nửa giờ tiếp theo, cơn buồn ngủ sẽ tạo ra tác động đáng kể đến khả năng tập trung và sự tỉnh táo của người lái. Để cải thiện vấn đề này, chúng tôi cho rằng các thiết kế ghế lái nên tích hợp thêm tính năng làm gián đoạn hiệu ứng ru ngủ và chống lại hiện tượng buồn ngủ do rung động.”
Nhóm nghiên cứu do GS. Stephen Robinson và PGS. Mohammad Fard dẫn dắt đã kiểm nghiệm với 15 tình nguyện viên qua một mô hình mô phỏng tái tạo lại trải nghiệm lái xe trên đường cao tốc có hai làn xe đơn lẻ.
Mô hình được thiết lập trên một phần nền có thể rung động với các tần số khác nhau. Các tình nguyện viên được kiểm tra hai lần, một lần với rung động ở tần số thấp (4-7Hz) và một lần không rung.
Sự mệt mỏi gây ra do sự rung động làm cho trí não và cơ thể khó khăn hơn trong việc thực hiện các hoạt động tinh thần, khiến cho hệ thần kinh phải luôn hoạt động để cân bằng cơ thể, làm thay đổi trong nhịp tim.
Bằng cách quan sát sự biến thiên nhịp tim của các tình nguyện viên (HRV), các nhà nghiên cứu đã có được một thước đo về việc các tình nguyện viên cảm thấy buồn ngủ như thế nào trong 60 phút thử nghiệm.
Trong 15 phút đầu tiên của thử nghiệm, các tình nguyện viên đã có dấu hiệu buồn ngủ. Ở 30 phút tiếp theo, tình trạng buồn ngủ gia tăng đáng kể, đòi hỏi các tình nguyện viên phải nỗ lực để duy trì sự tỉnh táo và hiệu suất nhận thức. Tình trạng buồn ngủ tăng dần theo thời gian thử nghiệm và đạt đỉnh điểm ở phút thứ 60.
PGS. Mohammad Fard cho biết, cần phải nghiên cứu nhiều hơn nữa để hiểu và đánh giá sự rung động ảnh hưởng như thế nào đến con người.
"Chúng tôi muốn nghiên cứu trên một nhóm đối tượng rộng hơn để kiểm tra xem độ tuổi ảnh hưởng như thế nào đến khả năng dễ bị buồn ngủ do rung động, cũng như ảnh hưởng của các vấn đề về sức khỏe khác (ví dụ như chứng ngưng thở khi ngủ). Chúng tôi cũng nhận thấy rằng, những rung động ở một số tần số khác có thể có tác dụng ngược lại (là giúp người lái tỉnh táo). Vì vậy, chúng tôi muốn kiểm tra ở một dải tần số rộng hơn để giúp các nhà thiết kế xe hơi khai thác những 'rung động tốt' đó." Fard cho biết.