Vận chuyển là một trong những nhu cầu quan trọng trong đời sống hàng ngày, hầu hết các phương tiện vận chuyển đều sử dụng săm lốp cao su, nên kinh tế toàn cầu dù còn nhiều khó khăn nhưng ngành săm lốp vẫn có nhiều kỳ vọng.
Sản xuất săm lốp sẽ luôn phát triển?
Lốp xe được chế tạo khác nhau tùy theo phương tiện sử dụng, nhưng có cùng điểm chung là cao su chiếm phần lớn tỷ trọng nguyên vật liệu (Bảng 1). Cao su tổng hợp và cao su tự nhiên đều được sử dụng để sản xuất săm lốp, tuy nhiên cao su tự nhiên có những ưu thế riêng mà cao su tổng hợp không thể thay thế được. Công nghiệp săm lốp là ngành tiêu thụ phân nữa sản lượng cao su thiên nhiên toàn cầu. Trong lốp xe tải nặng, cao su tự nhiên chiếm đến 60-80% tổng lượng cao su sử dụng.
Bảng 1: Thành phần nguyên liệu chủ yếu trong lốp xe
Nguồn: RMA (Rubber Manufacteres Association)
Châu Á Thái Bình Dương là khu vực có nhiều yếu tố thuận lợi để sản xuất săm lốp như nguồn cao su tự nhiên dồi dào, chi phí nhân công rẻ nên các công ty hàng đầu thế giới mở nhiều nhà máy để tận dụng các điều kiện sẵn có ở Trung Quốc, Ấn Độ, Thái Lan, ... Năm 2012, ước tính sản xuất săm lốp trên thế giới gần 15 triệu tấn (chỉ tính cao su), châu Á và châu Đại Dương chiếm 63%, trong đó Trung Quốc chiếm 36% , Nhật 8% (Bảng 2). Ba quốc gia đứng đầu về sản xuất lốp xe là Trung Quốc, kế đến là Mỹ và Nhật (BĐ 1, BĐ 2, BĐ 3). Các loại phương tiện vận chuyển vẫn gia tăng không chỉ ở những nước phát triển mà còn ở các nước mới và đang phát triển như Hàn Quốc, Trung Quốc, Ấn độ và các nước Đông Nam Á (Bảng 3, Bảng 4), kéo theo sự phát triển của công nghiệp sản xuất săm lốp.
Tiêu thụ lốp xe ô tô trên thế giới hiện nay khoảng 1,3 tỷ chiếc/năm, săm lốp dùng cho thay thế chiếm hơn 75% doanh thu, phần còn lại là lắp mới. Trong đó, phân khúc cho xe khách dưới 9 chỗ và xe tải nhẹ chiếm khoảng 60% doanh thu, xe khách trên 9 chỗ và xe tải nặng chiếm 25% (BĐ 4, BĐ 5), được tiêu thụ hầu hết ở các nước phát triển thuộc châu Âu, châu Á, châu Mỹ .
Bảng 2: Sản xuất lốp xe theo khu vực
Đvt: ngày tấn (chỉ tính cao su)
Nguồn: JATMA, Tyre Industry of Japan, 2013; IRSG (International Rubber Study Group)
Bảng 3: Phát triển lượng ô tô lưu hành trên toàn cầu
Nguồn: ETRMA- European tyre & rubber manufacturers’ association, European tyre & rubber Industry Statistic, 2012.
Bảng 4: Phát triển lượng mô tô lưu hành trên toàn cầu
Nguồn: ETRMA- European tyre & rubber manufacturers’ association, European tyre & rubber Industry Statistic, 2012.
BĐ 1: Sản lượng lốp xe tải nhẹ của các nước dẫn đầu
Nguồn: Hiệp hội Cao su Việt Nam, Bản tin cao su tháng 4/2013.
BĐ 2: Sản lượng lốp xe tải hạng trung bình của các nước dẫn đầu
Nguồn: Hiệp hội Cao su Việt Nam, Bản tin cao su tháng 4/2013.
BĐ 3: Xuất khẩu lốp xe của các nước dẫn đầu
Nguồn: Hiệp hội Cao su Việt Nam, Bản tin cao su tháng 4/2013.
BĐ 4: Doanh thu ngành săm lốp thế giới phân theo phân khúc thị trường
Nguồn: Công ty Chứng khoán Bảo Việt, Báo cáo ngành săm lốp Việt Nam, Xerfi Global.
BĐ 5: Doanh thu ngành săm lốp thế giới phân theo sản phẩm
Nguồn: Công ty Chứng khoán Bảo Việt, Báo cáo ngành săm lốp Việt Nam, Xerfi Global.
Đại gia trong ngành lốp xe thế giới
Lốp xe cao su được sản xuất gần 150 năm qua. Có nhiều công ty sản xuất lốp xe trên 50 năm ở các nước như Mỹ, Nhật, Ấn Độ,…, đáng nể nhất là Continental (Đức)- công ty lâu đời nhất, được thành lập 1871, tồn tại đến nay và là một trong các công ty dẫn đầu công nghiệp lốp xe thế giới (Bảng 5). Hàng năm, Tạp chí Rubber & Plastics News (Mỹ) xếp hạng 75 công ty lốp xe hàng đầu thế giới dựa trên doanh thu của năm trước. Năm 2012, Tập đoàn Bridgestone Corp. tiếp tục giữ vị trí thứ nhất trong bảng xếp hạng. Doanh thu năm 2011 của Bridgestone tăng khoảng 7% so với năm trước và đạt 28,5 tỷ USD. Michelin tiếp tục ở vị trí thứ hai, doanh thu tăng khoảng 12% đạt 27,4 tỷ USD. Đứng ở vị trí thứ ba là Goodyear với doanh thu tăng khoảng 21% đạt 20,5 tỷ USD và ở vị trí thứ tư là Continental của Đức (Bảng 6).
Trong bảng xếp hạng năm 2012 có các công ty mới từ Trung Quốc là Shandong Hengfeng Tyre Co. Ltd; Jiangshu Tongyong Tire Ltd; Shanxi Suanxi Tyre Co. Ltd; Haoyou Tire Co. Ltd; và Xinjiang Kunlun Tire Co. Ltd.
Công ty Cổ phần Công nghiệp Cao su Miền Nam – CASUMINA của Việt Nam xếp hạng thứ 70 và có doanh thu năm 2011 đạt 138,5 triệu USD.
Bảng 5: Những công ty sản xuất lốp xe có tuổi trên 50
Nguồn: http://en.wikipedia.org
Bảng 6: Các công ty lốp xe hàng đầu trên thế giới năm 2012
Nguồn: http://thitruongcaosu.net/
BĐ 5: Thị phần ngành săm lốp thế giới, 2011
Nguồn: Công ty chứng khoán Bảo Việt; báo cáo ngành săm lốp Việt Nam; Tire Bisiness.
Kính mời Quý độc giả đón đọc bài tiếp theo: “Sản xuất lốp xe ở Việt Nam” – STINFO số 12/2013.
ANH TÙNG, STINFO số 11/2013