Tuy nghiên cứu này vẫn chưa được thử nghiệm lâm sàng, nhưng có thể cho phép phát triển một loại vaccine giúp người nhiễm HIV không phải sử dụng thuốc hàng ngày để kiểm soát virus.
"Các nhà khoa học cố gắng phát triển phương pháp chữa trị HIV dựa trên nguyên tắc tách virus khỏi nơi ẩn náu và tiêu diệt. Một số liệu pháp đầy hứa hẹn đang được phát triển", TS. Robbie Mailliard, trợ lý giáo sư về các bệnh truyền nhiễm và vi sinh tại Pitt Public Health, nói: "Tuy nhiên, chúng tôi đã biết đâu là những tế bào có HIV để xử lý."
Điều trị bằng thuốc kháng vi-rút (ART) cho phép kiểm soát nhiễm HIV tốt đến mức virus hầu như không còn phát hiện trong máu và không thể dễ dàng lây nhiễm cho người khác. Nhưng nếu một người nhiễm HIV ngừng dùng chế độ thuốc hàng ngày, cùng với sự tác động của nhiều yếu tố, virus có thể hoành hành trở lại và phát triển thành AIDS. Điều này là do virus đi vào giai đoạn tiềm ẩn, không hoạt động. Nó kết hợp với DNA của một số tế bào miễn dịch, gọi là "tế bào trợ giúp T", và ẩn mình, khi người ta sử dụng ART.
Mailliard và nhóm của ông đã quyết định xem xét Cytomegalovirus (CMV), một loại virus khác cũng tiềm ẩn và lây nhiễm hơn một nửa số người trưởng thành (và 95% những người nhiễm HIV), có thể gây nên nhiễm trùng mắt và các bệnh khác, nhưng lại thường được hệ thống miễn dịch khỏe mạnh kiểm soát.
"Hệ thống miễn dịch dành nhiều thời gian để kiểm soát CMV; ở một số người, cứ 5 tế bào thì có 1 tế bào đặc hiệu với một loại virus đó", GS.TS Charles Rinaldo, đồng tác giả và cũng là Trưởng Khoa truyền nhiễm và vi trùng học của Pitt Public Health nói. "Điều đó khiến chúng tôi phải suy nghĩ - có lẽ những tế bào đặc hiệu để chống lại CMV cũng chiếm một phần lớn trong ổ chứa HIV tiềm ẩn. Vì vậy, chúng tôi đã tạo ra liệu pháp miễn dịch, để không chỉ nhắm mục tiêu vào HIV, mà còn kích hoạt các tế bào trợ giúp T đặc hiệu CMV. "
Để thực hiện thí nghiệm, nhóm nghiên cứu sử dụng rất nhiều máu , đa số từ những người nhiễm HIV có sử dụng ART. "Những người tham gia MACS rất quan trọng đối với sự thành công của nghiên cứu này", Jan Kristoff, M.S., một nghiên cứu viên tiến sĩ tại Pitt Public Health, tác giả chính, cho biết. "Phải thu thập rất nhiều máu để tìm các tế bào T bị nhiễm HIV ở những người điều trị ARV gần đây - có thể chỉ có 1 trong 10 triệu tế bào."
Ngoài các tế bào trợ giúp T, Kristoff còn phân lập các tế bào miễn dịch gọi là tế bào đuôi gai, có vai trò quan trọng trong các liệu pháp miễn dịch ung thư. Mailliard trước đây đã tham gia phát triển một liệu pháp để điều trị khối u ác tính. Các tế bào đuôi gai thông thường đã được sử dụng để tạo ra hệ thống miễn dịch nhằm tiêu diệt HIV. Nhưng chúng chưa được khai thác để tiêu diệt HIV tiềm ẩn trong tế bào. Nhóm nghiên cứu đã thiết kế "các tế bào đuôi gai có nguồn gốc đơn phân loại 1 loại kháng nguyên" (MDC1) để tìm kiếm và kích hoạt các tế bào đặc hiệu CMV có thể tiềm ẩn HIV. Khi MDC1 được đưa lại vào các tế bào trợ giúp T có chứa HIV tiềm ẩn, chúng đã loại bỏ virus khỏi nơi ẩn náu.
"Không cần thêm bất kỳ loại thuốc hay liệu pháp nào khác, MDC1 có thể kích hoạt các tế bào T để loại bỏ các tế bào bị nhiễm virus", Mailliard nói. "Chỉ với MDC1, chúng tôi đã tạo ra được liệu pháp miễn dịch."
Nhóm nghiên cứu hiện đang chuẩn bị để thử nghiệm lâm sàng các tính chất về MDC1 này trên cơ thể con người.